Inleiding
Nu we als samenleving bijna alle overheidstaken aan de markt hebben
overgedragen, kunnen politici en ambtenaren gewoon verdwijnen. Zij
hebben niet beschermd waarvoor zij waren aangesteld: het behoud van
de verantwoordelijkheid voor de allereerste levensbehoeften van mensen
in handen van de overheid. Taken op het gebied van zorg, onderwijs,
veiligheid en vervoer zijn verkwanseld aan zogenaamde publieke marktpartijen,
van wie hun bazen de grootste vruchten plukken. Exorbitante salarissen
vallen in de manden van degenen die daar thans de scepter zwaaien.
En onze gekozen bestuurders staan erbij en kijken ernaar. Stoppen
met het kiezen van politici dus!
Een tweede groep van beschermheren van de samenleving heeft eveneens
verzuimd haar rol als hoeder van die samenleving te vervullen. Dat
zijn de journalisten. Hoe je de huidige zelfverrijking van de topbestuurders
ook zou willen noemen, journalisten worden geacht dit soort uitwassen
aan de kaak te stellen, meer dan de laatste jaren is gebeurd. Door
dit na te laten hebben ook zij bewezen niet in staat te zijn hun rol
naar behoren te vervullen; dus weg ermee. Zeg uw abonnement op uw
krant op; laat het programmablad niet langer bij u thuis bezorgen
en zet de tv uit!
Ook de topbestuurders in de publieke sector hebben bewezen hun verantwoordelijkheid
niet te kunnen dragen. Zij hebben misbruik gemaakt van de maatschappelijke
verschuiving van staatsbemoeienis naar marktwerking. Het echte signaal
hierachter (kwaliteitsverbetering van de dienstverlening) is door
de meesten van deze bestuurders niet begrepen. Dat dient te worden
afgestraft. Opstappen dus!
Wat dan wel, zult u zich afvragen.
Alles is zo ongeveer uitgeprobeerd. Het kapitalisme is tot op heden
als enige stelsel overeind gebleven. Maar ook dit systeem kent aanzienlijke
beperkingen. Met name het laten gelden van het recht van de sterkste
is een beschaafd land onaanvaardbaar.
Een nieuwe maatschappelijke beweging dient in mijn ogen slechts in
beperkte mate gebaseerd te blijven op de kracht van marktwerking,
het vrije spel van waarde en tegenwaarde van goederen en diensten.
Die marktwerking functioneert alleen goed voor goederen en diensten
die niet tot onze eerste levensbehoeften behoren. Ieder mens heeft
in principe recht op een aantal basisvoorzieningen, zoals eten en
drinken, een dak boven zijn hoofd en verzorging bij handicap, ziekten
en ouder worden. Elk mens heeft ook recht op onderwijs, recht op vrijheid,
vrede en veiligheid. Zo zijn er meer fundamentele rechten van ieder
mens. De goederen en diensten uit deze categorie dienen door de 'samenleving'
aan ieder mens 'gratis' ter beschikking te worden gesteld.
Dat kan, omdat we als samenleving machtiger zijn dan we denken. Voorwaarde
is wel dat er een zodanige democratie blijft dat we over vrijheid
blijven beschikken om ons geld, met name ook ons belastinggeld, te
besteden aan zaken waaraan wij als burgers de hoogste prioriteit toekennen.
Voorop in mijn beleving staat als doelstelling: ‘honger de wereld
uit’; armoedebestrijding komt op de eerste plaats; altijd en
overal; ook in Nederland.
We kunnen de uitwassen van het kapitalisme bestrijden door het papieren
geld gewoon af te schaffen. Onze informatiesystemen zijn zodanig in
te richten, dat we alleen nog over giraal geld behoeven te beschikken.
Niks geen muntjes en bankbiljetten meer die we euro’s of dollars
noemen. Alleen met bankgeld kan nog betaald worden. Technisch zeer
eenvoudig. Vrije inzage in een wereldwijd geldend waardensysteem.
Iedereen weet hoeveel ieder ander bezit. Wie veel geld heeft wordt
geacht dat geld uit te geven; geld als zodanig levert niets meer op.
Rente wordt afgeschaft. Het zwarte geld is in één klap
waardeloos geworden. Natuurlijk zullen er dan alternatieve betalingsmiddelen
ontstaan. Ruilverkeer in zijn zuiverste vorm keert zeker ook weer
terug, maar daar is niets op tegen. Het verwisselen van eigendom met
gesloten beurzen is geen probleem. Voor duurzame goederen (en alle
andere goederen waarvan de eigenaar dat wil) dient de overdracht van
eigenaar te worden geregistreerd. Banken komen in handen van de overheid.
De Verenigde Naties houden er toezicht op. Rente op schulden worden
afgeschaft. We draaien het principe zelfs om. Wie te lang zijn geld
niet uitgeeft wordt daarvoor op een of andere wijze belast. Wie geen
geld heeft om zijn bezittingen in stand te houden zal ze moeten verkopen,
desnoods tijdelijk ondergebracht bij de overheid. Een systeem van
dubbele boekhouding op wereldschaal wordt ingevoerd.
De ‘globus’ doet zijn intrede.
In het nieuwe systeem beginnen we geheel opnieuw. De schuldenlast
van de derde wereld wordt kwijtgescholden. Alle relevante goederen
en bezittingen (ook menselijke kennis en kracht) worden in kaart gebracht
en geregistreerd per eigenaar. De waarde ervan wordt uitgedrukt in
een wereldwijde eenheid: de globus (meervoud 'globi'). We beginnen pragmatisch
met de huidige prijzen om te zetten in globi. Waardevermeerdering
en waardevermindering wordt middels een geautoriseerd systeem periodiek
aangebracht op basis van vraag en aanbod. Dit kan bij wijze van spreken
elke seconde geschieden, zoals thans de aandelenmarkt werkt, of beter
nog zoals www.marktplaats.nl als simpel voorbeeld dient. Bij elke
transactie gaat een klein gedeelte automatisch in een centrale pot.
Dit vervangt het huidige stelsel van BTW en andere belastingen.
Nieuwe ronde, nieuw kansen.
Dit is het motto van mijn gedachte: nieuwe ronde, nieuwe kansen. Radicaal
breken met bestaande machten en krachten. Oerprincipes uit de chaos-
en evolutietheorie gebruiken om een fundamentele wijziging tot stand
te brengen. Als we dat als samenleving willen, lukt het. Technisch
is het geen probleem. Economisch is het idee van ruilverkeer het meest
optimale. De startpositie wordt totaal anders. Schulden schaffen we
af; een soort generaal pardon. Lenen bestaat niet meer. Het in bezit
hebben van bepaalde goederen kost je gewoon een aantal globi per tijdseenheid.
Nieuwe globi (aangemaakt door het Centrale Systeem) krijg je door
te werken, waartoe uiteraard ook het verlenen van diensten wordt gerekend,
tegen een vergoeding van een aantal globi per uur. Of er verschillen
zijn per soort werk (of juist niet), wordt de kernvraag van het nieuwe
concept.
Wat is de winst?
Het dagelijks eten wordt gratis. Er komen ook gratis basisvoorzieningen
voor wonen, onderwijs, zorg, sport, cultuur en vervoer (en mogelijk
wat andere items). Extra voorzieningen moeten per persoon worden betaald.
Er komen geen goederen die de Verenigde Naties niet wensen. Zo worden
bomen in het systeem opgenomen, maar worden atoombommen vernietigd
en uit het systeem verwijderd. Alles wat geen ‘gelegitimeerd
kenmerk’ draagt (nieuw type kunstmatig DNA) wordt opgespoord
en automatisch centraal gemeld. Scanners houden het systeem dag en
nacht onder controle.
Wat is de prijs?
De prijs die we voor dit ‘Paradijs op Aarde’ moeten betalen
is het opgeven van het huidige spastische gedoe met privacy. Inderdaad:
“Big Brother is watching you and your possessions”. Dit
betalen van een prijs is echter tevens winst. Eindelijk worden we
verlost van het krampachtig bewaken van alles wat ons lief is. We
gaan op weg naar een open samenleving met gemeenschappelijke verantwoordelijkheid
voor het behoud van ieders eigendom; een vorm van rentmeesterschap
in zijn meest originele betekenis.
Son, 10 april 2005,
Jules Ruis.
Toegevoegd op 15 december 2017: Het teken voor een Globus wordt: ÷
