Utrechtse onderzoekers
kweken hartspiercellen
Van onze verslaggever Broer Scholtens
gepubliceerd op 21 april 2008 17:28.
AMSTERDAM - Onderzoekers van het UMC Utrecht (UMCU) en het eveneens
in Utrecht gevestigde Hubrechtlaboratorium kunnen stamcellen uit
menselijk hartweefsel laten uitgroeien tot nieuw, kloppend hartspierweefsel.
Het plan is met gefabriceerd hartweefsel kapotte varkensharten
te versterken. Daarna, over twee of drie jaar is het plan, zullen
mensen met hartfalen ermee worden behandeld. De Utrechtse onderzoekers
publiceren hun bevindingen deze week in het tijdschrift Stem Cell
Research.
Tot drie jaar geleden was het idee dat de hartspier geen delende
cellen bevat voor herstel en regeneratie. In 2005 zijn echter voorlopercellen
ontdekt die kunnen uitgroeien tot hartcellen. De Utrechtse onderzoekers
zijn er in geslaagd die voorlopercellen te isoleren uit menselijk
hartweefsel. Het gaat om restmateriaal dat beschikbaar is gekomen
bij openhartoperaties.
Met een speciale mix groeifactoren zijn die voorlopercellen in
het laboratorium tot vermenigvuldiging aangezet. Met succes. ‘Het
unieke is dat we dit proces in de hand hebben’, zegt hoogleraar
Pieter Doevendans van het UMCU.
De cellen groeien uit tot volwaardige hartcellen die allemaal hetzelfde
zijn, zegt Doevendans. ‘Ze kunnen ritmisch samentrekken, ze
zijn gevoelig voor elektrische stroompjes en reageren op adrenaline.’
De nieuwe techniek maakt de inzet van embryonale stamcellen voor
het reparen van harten overbodig. Embryonale stamcellen zijn omstreden
omdat ze uit rest- embryo’s - overgebleven na een ivf-behandeling
- geïsoleerd moeten worden. Bovendien, zegt Doevendans, als
je embryonale stamcellen laat uitgroeien tot hartspiercellen dan
zijn ze niet allemaal hetzelfde.
De gekweekte hartspiercellen van de Utrechtse onderzoekers zijn
te gebruiken voor fundamenteel onderzoek om hartfalen te bestuderen.
Ook zijn stukken spierweefsel mee te maken. Een verzwakt hart is
daarmee te versterken na een hartinfarct.