Life Sciences

Nieuwe Revolutie

for more information e-mail: Jules Ruis


Back to the Index of Life Sciences



Gastcollege door Bert Meijer

Nieuwe Revolutie

De hedendaagse wetenschap bevindt zich in een enerverende periode van grootse veranderingen. Nadat in de afgelopen eeuw de wetenschap gestaag is uitgegroeid tot een uiterst gespecialiseerde wereld, met alom erkende hoofd- en subdisciplines, vindt nu in de hiërarchie van aandachtsgebieden een majeure positiewisseling plaats. Bijna sluipend nemen nieuwe doorsnijdingen van traditionele wetenschapsgebieden de hoofdrol over van de ons zo bekende gebieden.

Deze wisseling van de wacht is niet alleen zichtbaar voor wetenschapsbeoefenaars zoals ik, maar voor iedereen die de wetenschapsbijlage van de krant bijhoudt. Het is niet meer de pure natuurkunde, scheikunde, biologie of elektrotechniek die ons interesseert, het gaat om de onontgonnen vlaktes daartussen. Duurzame energie, het ontstaan van leven op aarde, nanotechniek, complexe opto-elektronica, biomedische wetenschappen, de werking van de cel of de hersenen zijn maar een paar voorbeelden, die alleen tot hun recht komen als we de wetenschap en de wetenschappelijke opleidingen opnieuw gaan indelen. 

Ik zie het als een enorme uitdaging om mijn scheikunde te integreren in deze nieuwe gebieden, maar op een wijze die de diepgang van mijn eigen traditionele vak niet doet verliezen. Dat laatste vraagt om speciale aandacht, want vervlakking van je activiteiten ingegeven door de toepassing of de multidisciplinaire aanpak, ligt voortdurend op de loer. Gelukkig heeft menig universiteit bovenstaande trend en het mogelijke gevaar zien aankomen en prachtige nieuwe studies zijn opgebouwd. En omdat vooraanstaande onderzoekers aan het front van de wetenschap acteren en dus meegaan naar de nieuwe vakgebieden, spelen deze een hoofdrol in de machtswisseling. Ikzelf voel bijvoorbeeld de enorm aantrekkingskracht van de biomedische technologie; een nieuw vakgebied waar mijn moleculaire revolutie volledig aan zijn trekken kan komen in toepassingen die eenieder waardeert. 

Want zijn we eigenlijk niet allemaal geïnteresseerd in vragen en technologische oplossingen uit de biomedische wetenschappen? Hoe lang duurt het nog voordat een medicijn, precies gedoseerd op de juiste plaats in het lichaam wordt afgeleverd? Kunnen we een totaal beeld krijgen van alle onderdelen van ons lichaam middels een MRI (Magnetische Resonantie Imaging) scan? Is het mogelijk om uit de informatie beschikbaar over het menselijk genoom het gen te identificeren, dat voor een belangrijke afwijking codeert? Kunnen we door middel van tissue engineering een artificiële hartklep maken, die niet van een echte is te onderscheiden? 

Teveel vragen om op te noemen, maar aan de oplossingen wordt in vele laboratoria gewerkt. Ik verwacht significante doorbraken; doorbraken geforceerd door jonge onderzoekers opgeleid op een geheel nieuwe wijze. Opleidingen waar het opstapelen van kennis volgens de traditionele wegen plaatsvindt, moeten worden losgelaten. De verwondering van de uitdagingen vormt de leidraad tot het verkrijgen van kennis. Was het niet Albert Einstein die schreef: 'Fantasy is more important than knowledge'? Het gaat tenslotte niet om kennis alleen, maar wat je met de opgedane kennis doet. Biomedische technologie laat de traditionele vakgebieden zien hoe uitdagende doelstellingen met diepgaande vakkennis wordt gecombineerd tot iets fraais.

-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Uit het Eindhovens Dagblad van dinsdag 16 april 2002.

 

To the top of this page