Brief 9.
Muscat, 21 december 2013
Aan ...................,
Het kan verkeren. 10 jaar geleden volgden we nog samen TIM-6 en mijn
destijds verwoorde passie zou me nu eigenlijk een rustig plekje op
het Brabantse platteland hebben moeten garanderen. Ik had vanochtend
sneeuwballen moeten gooien met Elin (hoe lang nog?, inmiddels bijna
12) en Gijs, niet gestoord door verkeerslawaai, en nu, met een glaasje
wijn, voor de open haard, jou van de afgelopen 10 jaar op de hoogte
moeten brengen. De laatste opdracht van J, en P.l, waarvan ik me nog
steeds afvraag of het mijn ‘basic’, ‘business’ of ‘global’ awareness
heeft vergroot (of misschien wel alledrie, het heeft mij in ieder
geval van de straat gehouden).
Maar nee, enkele dagen geleden Nederland ontvlucht, mij in een overbevolkt
vliegtuig laten stoppen (en als er iets in de afgelopen 10 jaar niet
is verbeterd dan is het wel de beenruimte in vliegtuigen) en aan de
andere kant van de wereld weer uitgestapt.
Space is what you need, en als het ergens te vinden is dan wel hier,
in Oman (vooruit, of in een groot gedeelte van de wat minder westerse
of ‘geciviliseerde’ wereld en hier ook alleen als ‘totaalplaatje’
of buiten de stad).
Opdracht mislukt, of misschien toch niet?
Optimistisch als ik ben (hoe valt dat overigens te rijmen met een
enigszins cynische kijk op zaken) vermoed ik toch eigenlijk van niet:
niet het te volle Nederland maar familiebanden hebben ons hierheen
gebracht en net als 10 jaar geleden waren de afgelopen maanden vrij
hectisch. Eventjes helemaal weg (je zult deze kreet nog wel kennen,
was toen al oubollig) en voor het Nederlandse weer hoefden we ook
niet echt te blijven. Wel vreemd overigens om een kerstboom te hebben
staan met een buitentemperatuur van 27o en pijn aan je ogen van de
zon.
Ik denk dat het met Nederland (mede dankzij mijn passie?) de goede
kant opgaat: waardeerde ik in het verleden NL met name als ik er niet
was, tegenwoordig denk ik toch geregeld ‘het komt wel weer goed’.
En hoewel ik natuurlijk niet geheel onbevooroordeeld ben heb ik toch
het idee dat men er in het algemeen weer vertrouwen in heeft.
Wat vind jij ervan? Hoe is het jou inmiddels vergaan? Ik
begreep dat jij er de laatste TIM-terug wel bij was, hebben we elkaar
nu dus de laatste 2 jaar afgewisseld. In april zijn we er alletwee,
OK? Je hebt vast nog niet definitief gekozen voor de muziek, ondanks
Strijp-S, Evoluon en van Abbe blijf je toch maar in Tilburg (of all
places) en je kinderen zullen inmiddels wel de wereld aan het verkennen
zijn buiten het ouderlijk huis. Van je activiteiten in GS houden de
media me wel op de hoogte. Lijkt me leuk om echter e.e.a. weer eens
live van je te horen.
Maar goed, ‘PASSIE’. Jouw eerste optie sprak me eigenlijk ook wel
aan. En dan niet alleen in de door jou gesuggereerde mannelijke uitleg
van het begrip. Maar hoe breng je het aan de man (of vrouw) op een
manier die de wereld (of op zijn minst de regio) verandert? En hoewel
het concept ‘Moeder Theresia’ misschien ook wel in Brabant werkt,
kon ik daar 10 jaar geleden geen handen en voeten aan geven (zeker
niet in 10 minuten).
Mijn destijds geponeerde stelling hield me echter al langere
tijd bezig en blijkbaar meerdere TIM-mers. Het statement zorgde in
ieder geval voor ‘actieve reacties’ en J, betrok er die avond zelfs
de gastspreker bij. Maar langzamerhand is toch bij eenieder het besef
doorgedrongen dat 16 miljoen mensen gewoon te veel is voor dit kikkerlandje.
Minder is meer: het merendeel van de toen (en nu nog steeds
natuurlijk) actuele TIM-problemen zouden voor een groot deel zijn
opgelost als we maar met zijn 10 miljoenen waren (en of dat er nu
8 of 12 moeten zijn is uiteindelijk een politieke keuze): ‘jouw’ files
weg, ruim baan voor NL als logistiek doorvoerland (met alle spin-off)
en met name voor Eindhoven als Europees knooppunt, ‘overal’ meer ruimte
dus minder noodzaak om 80 km van je werk te gaan wonen, minder mensen
dus minder problemen door de verdwijnende maakindustrie, het Evoluon
weer, ok, dat laten we maar even buiten beschouwing.
Maar goed, de initiatieffase en het ‘zendingswerk’ liggen
inmiddels al weer een aantal jaren achter ons. De koudwatervrees is
over en men ligt er niet meer wakker van dat er sinds 5 jaar ieder
jaar minder Nederlanders zijn. Echt hard gaat het natuurlijk ook nog
niet, maar toch: dit jaar voor het tweede jaar in successie een afname
van het totaal energieverbruik van Nederland (en dus per definitie
ook afname van de vervuiling), een afnemende druk op woningmarkt voor
‘doorstromers’, 3% minder files in het afgelopen jaar (het deel ten
gevolge van de afname in het aantal afgelegde kilometers), etc. Enfin,
je weet het zelf natuurlijk ook wel (and the best is yet to come).
Zelf verbaas ik me er nog steeds over dat we het niet allemaal
veel eerder hebben willen zien: als we 20 jaar geleden de kinderbijslag
hadden afgeschaft, dan hadden we nu 8% minder instroom op de arbeidsmarkt
en een lagere werkloosheid. En dan zaten we nu in de periode van iets
minder mensen, iets minder belastinginkomsten maar relatief lage kosten
voor onderwijs. Dit zouden we dan nu zonder extra geld toch de impuls
kunnen geven die we voor onze kenniseconomie nodig hebben (en voor
jouw passie van toen natuurlijk). En dan zou nu de druk op de totale
woningmarkt afnemen, kunnen we eindelijk een deel van die revolutiebouw
van na de 2e wereldoorlog echt slopen. Kunnen mensen weer op een behoorlijke
manier wonen waar ze werken, dus minder files (die er toch al minder
zijn door minder beroepsbevolking) en, en, en.
Nou ja, achteraf zijn we allemaal wijs (dat zeggen we over 10 jaar
ook weer over de kindertoeslag).
Uiteindelijk was de hele ‘timing’ natuurlijk toch wel verklaarbaar.
Er liepen 10 jaar geleden al langer mensen te roepen dat er te veel
mensen in Nederland leefden (afgezien nog van allerlei foute clubjes
die dit aan de instroom van buitenlanders wilden verbinden). Als er
echter geen eind aan de groei van de welvaart lijkt te kunnen komen
staat men er echter ook niet zo voor open dat ook de bevolkingsdichtheid
wel eens een maximum zou kunnen hebben. Misschien was hiervoor die
‘recessie’ van 2002/2003 wel nodig. Kweekte misschien nu net die saamhorigheid
die nodig was om te beseffen dat we samen verantwoordelijk zijn voor
NL2040 (en dat het met zijn 20 miljoen wel een beetje te gezellig
zou zijn). Dat ook het welvaartsniveau van 2003 nog wel heel erg hoog
was en dat de gok van mogelijk wat minder groei door een afname van
de bevolking wel gewaagd kon worden. Dat we wel een klein landje zijn
maar met de 14e economie van de wereld toch best een voorbeeldfunctie
konden vervullen. En dat die Chinezen er toch wel voor gingen zorgen
dat er hier straks een miljoen mensen niets te doen zouden hebben
(en dat we dat niet meer kunnen betalen).
15 Jaar geleden waren dit nog roependen in de woestijn, 10 jaar geleden
hadden ze de bewoonde wereld bereikt, en nog 5 jaar later werden ze
gehoord (Amen).
Nog best lastig eigenlijk, deze opdracht. Een toekomstbeeld
schetsen is tot daaraan toe, een beeld van het heden, dat gevormd
is door een passie die je 10 jaar geleden koesterde, maar dat nog
niet tot volle wasdom heeft kunnen komen is echter andere koek. Ik
denk stiekem wel een beetje ‘zie je nu wel’, maar daar gaat het natuurlijk
niet om. Het belangrijkste is dat Nederland op deze manier weer toekomst
heeft! (en dat we met TIM-6 hier een beetje aan bij hebben kunnen
dragen….).
Met hartelijke groeten en de beste wensen voor 2014,
.........................